Egyptisk arabisk parlør - Egyptian Arabic phrasebook

De Egyptisk dialekt av Arabisk (`àràbi màSri عربى مصرى) er det moderne Egyptisk folkemunne og det mest utbredte og forståte språket i arabisk. Det snakkes av mer enn 90 millioner mennesker, hovedsakelig i Egypt. Den brukes i daglig tale, tegneserier, reklame, sangtekster, ungdomsmagasiner, skuespill og TV-serier, men sjelden i romaner, aviser og aldri i nyhetsrapportering, som bruker Moderne standard arabisk i stedet.

Parlør er basert på storbyegyptisk arabisk basert på uttalen av urbane egyptere i Kairo.

Uttale

Arabisk alfabet varierer generelt litt i form, avhengig av deres posisjon i ordet.

Vokaler

Egyptisk arabisk har flere vokaler (Hàràkât حركات) enn de tre klassisk arabisk, og det skiller mellom korte og lange vokaler. Lange vokaler er vist i denne parløren med en makron eller en omkrets over vokalen.

Stresset faller på stavelsen med lang vokal og / eller nest siste stavelse. Stress er ikke merket med ord uten lang vokal for å forenkle. Ord kan ikke ha mer enn en lang vokal. Lange vokaler kan ikke forekomme før to konsonanter.

Viktigste egyptiske vokaler Arabiske vokalbokstaver: alef; ا: [æ, ɑ] ("en" som i cent eller fenther) wâw; و: [o, u] dere; ي: [e, i] De kan fungere som halvvokaler: wâw; و: [w] dere; ي: [j] ("y"som i det engelske ordet yes)

en

som en men kortere. (IPA:[æ])

en ا (alef)

som i "hånd" (lang). (IPA:[æː])

en

som en men kortere. (IPA:[ɑ])

en ا (alef)

som i "bar". (IPA:[ɑː])

o

som i "mer". (IPA:[o])

ō و (wâw)

ligner på "float". (IPA:[oː])

ū و (wâw)

som i "sko" (lang). (IPA:[uː])

e

lik "skjebne" (kort). (IPA:[e])

ē ي (dere)

lik "skjebne" (lang). (IPA:[eː])

Jeg ي (dere)

som i "ark" (lang). (IPA:[Jeg])

Konsonanter

De fleste arabiske konsonanter (Sàwâ’et صوائت) er ikke så vanskelige:

Du bør også legge merke til at på egyptisk arabisk kan konsonanter gemineres (dobles).

b ب (være)

som på engelsk.

d د (dāl)

som på engelsk.

f ف (fe)

som på engelsk.

g ج (gim)

som på engelsk, go.

h هـ (han)

som på engelsk, men forekommer i ukjente stillinger; kan også uttales ord-endelig som en eller u, og sjelden en. Det er ofte erstattet av følgende brev for a / à uttale.

-a / -et / -à / -at ة (te màrbūTà)

vises bare ord-endelig; enten en eller et, avhengig av kontekst, og sjelden en eller på.

k ك (kāf)

som på engelsk.

l ل (lam)

ligner på engelsk l

m م (meg)

som på engelsk.

n ن (nonne)

som på engelsk .:

r ر (re)

ligner på engelsk r, uttalt trilled (som på spansk og italiensk).

s س (synd)

som på engelsk.

s ث (se)

som på engelsk, see.

sh ش (shin)

som engelskmennene sh i she. (IPA:[ʃ])

t ت (te)

som på engelsk.

w و (wâw)

som på engelsk.

y ي (dere)

som på engelsk.

z ز (zēn)

som på engelsk.

z ذ (zāl)

som på engelsk, zero.

j چ

som s i det engelske ordet bønnsur (bare funnet i lånord). (IPA:[ʒ]). Dens motstykke ج kan brukes i stedet, i translitterasjoner.

s پ

som på engelsk (bare funnet i lånord). Dens motstykke ب kan brukes i stedet, i translitterasjoner.

v ڤ

som på engelsk (bare funnet i lånord). Dens motstykke ف kan brukes i stedet, i translitterasjoner.

Følgende er litt mer uvanlige:

D ض (Pappa)

empatisk d (IPA:/ dˤ /) uttalt med hevet tunge og spent munn. De fleste egyptere skiller ikke uttalen fra د (IPA:[d]).

gh غ (ghēn)

en stemme-kh som en fransk "r". (IPA:[ɣ])

H ح (Hà)

en hard h laget i svelget. (IPA:[ħ])

S ص (Lei seg)

empatisk s (IPA:/ sˤ /) uttalt med hevet tunge og spent munn. Ikke uttalt i alle stillinger.

T ط (Tà)

empatisk t (IPA:/ tˤ /) uttalt med tungen hevet og spent i munnen. Ikke uttalt i alle stillinger.

kh خ (khà)

en hard lyd funnet i sjeldne engelske ord som loch og Bach. (IPA:[x])

Z ظ (Zà)

empatisk z (IPA:/ zˤ /) uttalt med tungen hevet og spent i munnen. Ikke uttalt i alle stillinger.

q ق (qâf)

en hard k uttalt bak i munnen (IPA:/ q /). På egyptisk arabisk er det vanligvis et stoppested (IPA:[ʔ]).

De to siste er vanskelig for ikke-morsmålsbrukere, så prøv å få en morsmål til å demonstrere. Når det er sagt, har de fleste nybegynnere en tendens til å velge den enkle tilnærmingen å ignorere de irriterende apostrofene, men det er verdt det å gjøre en innsats.

’  ء أ إ آ ؤ ئ (hamza)

en glottal stopp (IPA:[ʔ]), eller innsnevring av halsen mellom stavelsene uh-Åh, men på arabisk finnes dette ofte på rare steder som slutten på et ord.

`  ع (`ēn)

en stemme-H (IPA:[ʕ]), kjent kjent med lyden av at noen blir kvalt.

Setningsliste

lestet el `ebàrât ليستة العبارات

Vanlige tegn

Vanlige tegn OPEN - مفتوح (maftūH) STENGT - مغلق (moghlaq) INNGANG - دخول (dokhūl) AVSLUTT - خروج (khorūg) PUSH - ادفع (edfa`) PULL - اسحب (esHab) TOILET - حمام (Hammam) MEN - رجال (regāl) KVINNER - سيدات (sayyedāt) FORBUDT - ممنوع (mamnū`)

Grunnleggende

asaseyyāt أساسيات

Mange arabiske uttrykk er litt forskjellige for menn og kvinner, avhengig av kjønnet til personen som snakker (deg) og personen som blir adressert.

Hallo: es-salāmu `alēku السلام عليكو
Hallo (uformell): ahlan أهلاً
God morgen: SàbâH el khēr صباح الخير
God kveld: masā’ el khēr مساء الخير

God natt (å sove)

teSbàH `ala khēr تصبح على خير (til en mann)
teSbàHi `ala khēr تصبحى على خير (til en kvinne)
teSbàHu `ala khēr تصبحو على خير (til en gruppe)

Hvordan har du det?

ezzayyak? إزيك (til en mann)
ezzayyek? إزيك (til en kvinne)
ezzayyoku? إزيكو (til en gruppe)
ezzayye Hàdretàk? إزى حدرتك (til en eldste; Hàdretek: hunn)

Bra takk.

kowayyes shokràn كويس شكرا (hann)
kowayyesa shokràn كويسة شكرا (hunn)
kowayyesīn shokràn كويسين شكراً (gruppe)
Et langt mer vanlig svar på spørsmålet "hvordan har du det" er ganske enkelt å takke Gud - el Hamde lellā الحمد لله

Hva heter du?

esmak ēh? إسمك ايه؟ (til en mann)
esmek ēh? إسمك ايه؟ (til en kvinne)

Mitt navn er ______ : esmi ______ إسمى

Vær så snill.

men fàDlàk من فضلك (til en mann)
men fàDlek من فضلك (til en kvinne)
menn fàDloku من فضلكو (til en gruppe)

Takk skal du ha: shokràn شكراً
Værsågod: el `avw العفو
Ja: aywa أيوا
Nei: la لا

Unnskyld meg. (får oppmerksomhet)

men fàdlàk من فضلك (til en mann)
men fàdlek من فضلك (til en kvinne)
men fàdloku من فضلكو (til en gruppe)

Unnskyld meg. (unngå lovbrudd)

ba`de eznak بعد إذنك (til en mann)
ba`de eznek بعد إذنك (til en kvinne)
ba`de eznoku بعد إذنكو (til en gruppe)

Unnskyld meg. (tilgivelse): la mu’akhza لا مؤاخذة

Beklager

ana āsef أنا آسف (hann)
ana asfa أنا أسفة (hunn)

Ha det: ma`as-salāma مع السلامة
Ha det (uformell): salām سلام
Jeg kan ikke snakke arabisk godt: mesh batkallem `arabi kwayyes مش بتكلم عربى كويس

Snakker du engelsk?

betetkallem engelīzi? بتتكلم إنجليزي؟ (hann)
betetkallemi engelīzi? بتتكلمى إنجليزى؟ (hunn)

Er det noen her som snakker engelsk?: fī Hadde hena beyetkallem engelīzi? فيه حد هنا بيتكلم إنجليزى؟
Hjelp!: elHa’ūni! إلحقوني

Se opp!

Hāseb حاسب (til en mann)
Hasbi حاسبى (til en kvinne)
Hasbu حاسبو (til en gruppe)

Jeg forstår ikke.

ana mesh fāhem أنا مش فاهم (hann)
ana mesh fahma أنا مش فاهمة (hunn)

Hvor er toalettet?: fēn el Hammām? فين الحمام؟

Problemer

mashākel مشاكل

La meg være i fred.

sebni! سيبنى (til en mann),
sibīni! سيبينى ( til en kvinne)
sibūni! سيبونى (til en gruppe)

Gå vekk!

emshi! إمشى (til en mann eller en kvinne)
emshu! إمشو (til en gruppe)

Ikke rør meg!

matelmesnīsh! ما تلمسنيش (til en mann)
matelmesenīsh! ما تلمسينيش (til en kvinne)

Jeg ringer politiet: ana hakallem el bulīs أنا هكلم البوليس
Politiet!: bulīs! بوليس
Tyv!: Hàrâmi! حرامى

Jeg trenger hjelp.

ana meHtāg mosa`da أنا محتاج مساعدة (mannlig snakker)
ana meHtāga mosa`da أنا محتاجة مساعدة (hunn)

Det er en nødsituasjon: Hāla Tàr’à حالة طارئة

Jeg har gått meg bort.

ana tāyeh أنا تايه (mannlig snakker)
ana tayha أنا تايهة (hunn)

Vesken / håndvesken min gikk tapt: shànTeti Dâ`et شنطيتى ضاعت
Lommeboken min gikk tapt: màHfàZti Dâ`et محفظتى ضاعت

Jeg er syk.

ana màrīD أنا مريض (mannlig snakker)
ana màrīDà أنا مريضة (hunn)

Jeg er skadet.

ana magrūH أنا مجروح (mannlig snakker)
ana magrūHa أنا مجروحة (hunn)

Jeg trenger en lege.

ana meHtāg doktōr أنا محتاج دكتور (mannlig snakker)
ana meHtāga doktōr أنا محتاجة دكتور (hunn)

Kan jeg bruke telefonen din?

momken atkallem men telefōnak? ممكن أتكلم من تيلفونك؟ (til en mann)
momken atkallem men telefōnek? ممكن أتكلم من تيلفونك؟ (til en kvinne)
mumken atkallem men telefonku? ممكن أتكلم من تيلفونكو؟ (til en gruppe)

Kan jeg bruke mobilen din?

momken atkallem men mobàylàk? ممكن أتكلم من موبايلك؟ (til en mann)
momken atkallem men mobàylek? ممكن أتكلم من موبايلك؟ (til en kvinne)
momken atkallem men mobàyloku? ممكن أتكلم من موبايلكو؟ (til en gruppe)

Tall

àrqâm أرقام / nemar نمر

Arabiske tall	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9
Øst-arabiske tall	٠	١	٢	٣	٤	٥	٦	٧	٨	٩

Formelt kalt "Øst-arabiske tall". På arabisk, kjent som "indiske tall" (أرقام هندية àrqâm hendeyya). Vær forsiktig med at null er representert som en prikk (٠) mens fem (٥) ser ut som det kjente nullet. Videre blir tall lest fra venstre til høyre og ikke høyre mot venstre som for arabisk tekst. Desimaler er atskilt med det latinbaserte kommaet, som tilfellet med sentraleuropeiske språk, ikke med en prikk som tilfellet for engelsk. Det latinbaserte kommaet ser annerledes ut enn det arabiske kommaet (،) eller et lignende merke som deler lange tall.

Vær også oppmerksom på at tallet tre (٣) i rek`en håndskrift (med en enkelt bred krok) kan se ut som tallet to (٢) på trykk (med en smal krok).

0 (٠): Sefr صفر / zīru زيرو
1 (١): wāHed واحد - første: awwal أول - den første (definitive f.): el ūla الأولى
2 (٢): etnēn إتنين - andre: tāni تانى - andre (definitive f.): et-tanya التانية
3 (٣): talāta تلاتة - tredje: tālet تالت - tredje (definitive f.): et-talta التالتة
4 (٤): àrbà`à أربعة - fjerde: râbe` رابع - fjerde (definitive f.): Er-ràb`à الرابعة
5 (٥): khamsa خمسة - femte: khāmes خامس - femte (definitive f.): el khamsa الخامسة
6 (٦): setta ستة - sjette: sādes سادس - sjette (definitive f.): es-sadsa السادسة
7 (٧): sab`a سبعة - syvende: sābe` سابع - syvende (definitive f.): Es-sab`a السابعة
8 (٨): tamanya تمانية - åttende: tāmen تامن - åttende (definitive f.): et-tamna التامنة
9 (٩): tes`a تسعة - niende: tāse` تاسع - niende (definitive f.): Et-tas`a التاسعة
10 (١٠):  `àshrà عشرة - tiende:`āsher عاشر - tiende (definitive f.): el`ashra العاشرة
11 (١١): Hedâshàr حداشر
12 (١٢): etnâshàr إتناشر
13 (١٣): tàlàttâshàr تلاتاشر
14 (١٤): àrbà`tâshàr أربعتاشر
15 (١٥): khàmàstâshàr خمستاشر
16 (١٦): settâshàr ستاشر
17 (١٧): sàbà`tâshàr سبعتاشر
18 (١٨): tàmàntâshàr تمنتاشر
19 (١٩): tesà`tâshàr تسعتاشر
20 (٢٠):  `eshrīn عشرين
21 (٢١): wāHed we-`eshrīn واحد و عشرين
22 (٢٢): etnēn we-`eshrīn إتنين و عشرين
23 (٢٣): talāta we-`eshrīn تلاتة و عشرين
30 (٣٠): talatīn تلاتين
40 (٤٠): arbeider`īn أربعين
50 (٥٠): khamsīn خمسين
60 (٦٠): settīn ستين
70 (٧٠): sab`īn سبعين
80 (٨٠): tamanīn تمانين
90 (٩٠): tes`īn تسعين
100 (١٠٠): meyya مية
200 (٢٠٠): metēn متين
300 (٣٠٠): toltomeyya تلتمية
400 (٤٠٠): rane`omeyya ربعميه
500 (٥٠٠): khomsomeyya خمسميه
600 (٦٠٠): sottomeyya ستميه
700 (٧٠٠): hulk`omeyya سبعميه
800 (٨٠٠): tomnomeyya تمنميه
900 (٩٠٠): tos`omeyya تسعميه
1,000 (١،٠٠٠ ): alf ألف
2,000 (٢،٠٠٠): alfēn ألفين
3,000 (٣،٠٠٠): talattalāf تلاتلاف
4,000 (٤،٠٠٠): àrbà`talāf أربعتلاف
5,000 (٥،٠٠٠): khamastalāf خمستلاف
6,000 (٦،٠٠٠): settalāf ستلاف
7,000 (٧،٠٠٠): saba`talāf سبعتلاف
8,000 (٨،٠٠٠): tamantalāf تمنتلاف
9,000 (٩،٠٠٠): tesa`talāf تسعتلاف
10,000 (١٠،٠٠٠):  `àshàrtalāf عشرتلاف
11,000 (١١،٠٠٠): Hedâshàr alf حداشر ألف
100,000 (١٠٠،٠٠٠): meg alf ميت ألف
200,000 (٢٠٠،٠٠٠): metēn alf ميتين ألف
300,000 (٣٠٠،٠٠٠): toltomīt alf تلتميت ألف
400,000 (٤٠٠،٠٠٠): rob`omīt alf ربعميت ألف
1,000,000 (١،٠٠٠،٠٠٠): melyōn مليون
2,000,000 (٢،٠٠٠،٠٠٠): etnēn melyōn إتنين مليون
1,000,000,000 (١،٠٠٠،٠٠٠،٠٠٠): melyâr مليار / belyōn بليون
2,000,000,000 (٢،٠٠٠،٠٠٠،٠٠٠): etnēn melyâr إتنين مليار / etnēn belyōn إتنين بليون
100.6 (١٠٠,٦): meyya fàSlà setta مية فصلة ستة
1,000.63 (١،٠٠٠,٦٣): alfe fâSel setta talāta ألف فاصل ستة تلاتة
Nummer: nemra نمرة / ràqàm رقم
halv: noSS نص
mindre: a’alle أقل
mer: àktàr أكتر

Ordinære eksempler:
1) Første mann, første kvinne. أول راجل, أول ست awwal rāgel, awwal sett
Den første mannen, den første kvinnen. الراجل الأول الست الأولى er-rāgel el awwal, es-sett el ūla
2) Andre mann, andre kvinne. تانى راجل, تانى ست tāni rāgel, tāni sett
Den andre mannen, den andre kvinnen. الراجل التانى, الست التانية er-rāgel et-tani, es-sett et-tanya
3) Tredje mann, tredje kvinne. تالت راجل, تالت ست tālet rāgel, tālet sett
Den tredje mannen, den tredje kvinnen. الراجل التالت, الست التالتة er-rāgel et-tālet, es-sett et-talta

Tid

wa’t وقت

nå: delwa’ti دلوقتى
seinere: ba`dēn بعدين
før: abl قبل
etter: ba`d بعد
soloppgang: esh-shorū’ الشروق
morgen: SobH صبح
om morgenen: es-SobH الصبح
middagstid: ed-dohr الضهر
på middagstid: fed-dohr فى الضهر
ettermiddag: el `àSr العصر
på ettermiddagen: fel `àSr فى العصر
solnedgang: el ghorūb الغروب
kveld: mesa مسا eller masā’ مساء
om kvelden:  `al mesa ع المسا
natt: lēla ليلة
på natta: bel-lēl بلليل
soloppgang: fagr فجر
om morgenen: fel fagr فى الفجر

Klokketid

wa’t el sā`a وقت الساعة

hva er klokka?: es-sā`en kam? الساعة كام؟
Det er ___ : es-sā`a ___ الساعة ...
klokka er 3: es-sā`a talāta (bezZàbt) الساعة تلاتة (بالظبط)
kvart over: vi røver` و ربع
kvart på: ella rob` إلا ربع
halv to: vi noSS و نص
klokka er halv tre: es-sā`a talāta w-noSS الساعة تلاتة و نص

Varighet

el modda المدة

Dager

el ayyām الأيام

mandag: yōm letnēn يوم الإتنين
tirsdag: yōm et-talāt يوم التلات
onsdag: yōm làrbà` يوم الأربع
Torsdag: yōm el khamīs يوم الخميس
fredag: yōm el gom`a يوم الجمعة
lørdag: yōm es-sabt يوم السبت
søndag: yōm el Hadd يوم الحد

Måneder

esh-shohūr الشهور

januar: yanāyer يناير
februar: febrâyer فبراير
mars: māres مارس
april: ebrīl ابريل
Kan: māyu مايو
juni: yonya يونيه
juli: yolya يوليه
august: aghosTos اغسطس
september: sebtamber سبتمبر
oktober: oktōbàr اُكتوبر
november: nofamber نوفمبر
desember: desamber ديسمبر

Skrivetid og dato

ketābet el wa’te wet-tarīkh كتابة الوقت و التاريخ

Farger

alwān ألوان

hvit: àbyàD أبيض
svart: eswed إسود
grå: ràmâdi رمادى
sølv: faDDi فضى
gylden: dahabi دهبى
rød: àHmàr أحمر
grønn: àkhDàr أخضر
blå: azra’ أزرق
gul: àSfàr أصفر
oransje: borto’âni برتقانى
rosa: bambi بمبى
brun: bonni بنى
fiolett: banafsegi بنفسجى
turkis: terkewāz تركواز
honning:  `asali عسلى

Eksempler:
Blågrønn er turkis: أخضر مزرق يبقى تركوازى akhDar mezre’ yeb’en terkewāz
En turkis kjole: فستان تركوازى fostān terkewāzi
En brun veske: شنطة بنى shànTà bonni
En sølvklokke: ساعة فضى sā`en faDDi
En gylden ring: خاتم دهبى khātem dahabi
Svart hår: شعر إسود shà`svarte
Brunt hår: شعر بنى shà`re bonni
Brune øyne: عيون بنى`eyūn bonni
Honningøyne: عيون عسلى`eyūn`asali
Gult hår: شعر أصفر shà`r àSfàr
Hvitt hår: شعر أبيض shà`r àbyaD
Oransje hår: شعر برتقانى shà`re borto’âni
Grønne øyne: عيون خضرة`eyūn khàDrà / عيون خضر  `eyūn khoDr
Blå øyne: عيون زرقا`eyūn zar’a / عيون زرق  `eyūn zor’ 

Steder

amāken أماكن

flyplassen: màTâr مطار
Togstasjon: màHàTtet el àTr محطة القطر
undergrunnsstasjon: màHàTtet el metro محطة المترو
Busstasjon: màHàTtet el otobis محطة الاوتوبيس
Bibliotek: maktaba مكتبة
Skole: madrasa مدرسة

Transport

el mowaSlât المواصلات

Buss og tog

el otobīs wel àTr الاوتوبيس و القطر

Kan jeg kjøpe billett?: momken ashteri tàzkàrà? ممكن أشترى تذكرة

Jeg vil trappe ned i (Heliopolis)

ana nāzel fe (màSr el gedīda) أنا نازل فى (مصر الجديدة) (mannlig snakker)
ana nazla fe (màSr el gedīda) أنا نازلة فى (مصر الجديدة) (hunn)

Veibeskrivelse

ettegahāt إتجاهات

front: oddām قدام
tilbake: wàrà ورا
opp: fō’ فوق
ned: taHt تحت
Ikke sant: yemīn يمين
venstre: shemāl شمال

Nord: shamāl شمال
sør: ganūb جنوب
øst: shar’ شرق
vest: ghàrb غرب

kompass: boSlà بوصلة

Taxi

taksi تاكسى

Kan du kjøre meg til (sykehuset)?

momken tewàSSàlni (el mostashfa)? ممكن توصلنى (المستشفى)؟